Skuteczniejsza weryfikacja finansów i infrastruktury klubów ubiegających się o licencje w PGE Ekstralidze i METALKAS 2. Ekstralidze oraz możliwość relegowania do niższej klasy rozgrywkowej dla tych ośrodków, które z powodów finansowych albo infrastrukturalnych nie spełnią warunków – tak przedstawia się nowy Regulamin Licencyjny PZM.
W Związku zareagowano na problemy minionych sezonów, związane przede wszystkim z licencyjnym kalendarzem. Do tej pory w klubach najpierw tworzono składy drużyn na nowy sezon, a potem w PZM przyznawano licencje.
Teraz kolejność będzie odwrotna. Przede wszystkim przyspieszono procedury. Najpierw finanse, a potem kontrakty. Taka będzie hierarchia, aby do pozyskiwania zawodników dopuszczać tylko te ośrodki, które mają finansowe zabezpieczenia i nie są zadłużone.

Co to oznacza w praktyce? Do 20 października kluby ubiegające się o występy w PGE Ekstralidze i METALKAS 2. Ekstralidze muszą przesłać do Ekstraligi Żużlowej dokumenty zgłoszeniowe do rozgrywek na rok 2026.
Wprowadzono nowy status dla kandydatów. Po badaniu wstępnym (finanse przede wszystkim) klub może otrzymać tzw. żółtą kartkę licencyjną i miano „klubu zagrożonego finansowo”. Będzie to wyraźny sygnał ostrzegawczy dla całego środowiska żużlowego, w tym także dla zawodników prowadzących rozmowy kontraktowe, że nie wszystko jest w należytym porządku, ale też, że jest możliwość i czas na dokonanie poprawek.
Ważna zmiana w związku z tym „ostrzeżeniem”, to zakaz kontraktowania zawodników w podstawowym okienku transferowym. – Nie chcemy, aby przywilej tworzenia składów, w sensie formalnym, spotykał dłużników, czyli kluby nieprzegotowane do występów w lidze zawodowej – podkreśla Ryszard Kowalski, wiceprezes Ekstraligi Żużlowej, a jednocześnie członek Zespołu Licencyjnego PZM.

Co może z tego wynikać dla przyszłości klubu? Podstawowe okienko transferowe będzie trwało od 16 do 20 listopada i w tym czasie „klub zagrożony” nie będzie mógł podpisywać kontraktów. Jeśli sytuacja finansowa ulegnie poprawie, klub będzie mógł skorzystać z okienka uzupełniającego, które jest przewidziane już po otrzymaniu licencji, czyli od 22 do 31 grudnia).
Złożenie dokumentów licencyjnych już niedługo rozpocznie audyty biegłego rewidenta w klubach. PZM wprowadza też w nowym regulaminie licencyjnym możliwe nakazy dopłaty do kapitałów spółek, jeżeli Zespół Licencyjny stwierdzi, że dany klub nie dokumentuje wystarczających środków na zawarte kontrakty.
– Przed nami nowe wyzwania w zakresie stabilności finansów klubów, a także dotyczące profesjonalizacji i prowadzenia procedury licencyjnej – zapowiada Ryszard Kowalski, wiceprezes Ekstraligi Żużlowej i dodaje, że od tej pory, dzięki nowym uprawnieniom, PZM będzie skuteczniej weryfikować podmioty przystępujące do rozgrywek. – Spojrzymy na całość finansów klubu, a nie na ich wycinek, jak dotychczas – zaznacza.
Do 20 października każdy klub musi przesłać do Ekstraligi Żużlowej dokumenty zgłoszeniowe przed sezonem 2026. To szereg wymogów takich jak: oświadczenie o zamiarze ubiegania się o licencję wraz ze wskazaniem stadionu, na którym będą rozgrywane mecze, bilans rachunku zysków i strat oraz zestawienia należności i zobowiązań za okres od 1 listopada 2024 roku do 30 września 2025 roku, wykonanie planu budżetu za rok bieżący, oświadczenie o prognozowanych danych ekonomiczno-finansowych za sezon 2025 oraz plan budżetu ze źródłami finansowania klubu w sezonie 2026.

Ryszard Kowalski podkreśla, że brak któregokolwiek dokumentu, jakiekolwiek zaległości w stosunku do zawodników czy osób zatrudnionych w klubach, skala zobowiązań pozasportowych zagrażająca finansom klubu, czy też inne usprawiedliwienia lub braki, które występowały w latach poprzednich, jeśli się powtórzą teraz, spowodują wydanie przez Ekstraligę Żużlową co najmniej rekomendacji klubu zagrożonego finansowo.
Przypomnijmy: wszelkie zobowiązania kluby muszą uregulować do 31 października danego roku.
Warto podkreślić, że w zakresie infrastruktury włączono wprost do wymogów licencyjnych dokument określający „Wytyczne do projektowania stadionów żużlowych” uchwalane przez Prezydium ZG PZM jak również możliwość nadania klubowi Rekomendacji Klubu Zagrożonego Infrastrukturalnie.
– Istnieje taka możliwość, że będziemy relegować klub do niższej klasy rozgrywkowej już na etapie wstępnej oceny zarówno z powodów finansowych jak i infrastruktury – zaznacza Ryszard Kowalski, który podkreśla bardzo wyraźnie, że nowy regulamin licencyjny uwzględnia również konieczność przedłożenia przez miasto planu modernizacji stadionu dla klubu zagrożonego infrastrukturalnie.
– Klub może nie uzyskać licencji na obiekt niespełniający wymaganych z kryteriów infrastrukturalnych – zaznacza Ryszard Kowalski. – Chcę bardzo wyraźnie podkreślić, że ocena wstępna klubu przez EŻ będzie również dotyczyć spraw infrastruktury i możemy wydać rekomendację klubu zagrożonego infrastrukturalnie – to jest nowość, bo spotkaliśmy się w ostatnich latach z wieloma problemami tego typu, a kluby są w tym aspekcie przede wszystkim uzależnione od właścicieli obiektów – urzędów miast.
Póki co PZM sygnalizuje również wyraźne „stop” dla obchodzenia przepisów w sprawie dodatkowych umów, które przenoszą odpowiedzialność za zapłatę kontraktu zawodniczego na podmioty trzecie. To także efekt problemów z lat minionych, gdy tak obchodzono system wypłat dla żużlowców.

– Nie zgadzamy się na taką „falandyzację” przepisów licencyjnych, wprowadzamy jeszcze bardziej surowe zasady, bo zależy nam na zdrowych finansach. Wszelkie umowy, które nakładają obowiązek pokrywania kontraktu przed inne podmioty niż klub, będą wliczane do zobowiązań klubu tak samo jak w przypadku kontraktu przez co wypłaty te zostaną objęte procesem licencyjnym – mówi Ryszard Kowalski. – Z kolei zawodnik, który zawrze taką umowę w celu obejścia przepisów licencyjnych w zakresie stanu finansów klubu nie będzie potwierdzony do startu w kolejnym roku – dodaje.
W celu zabezpieczenia wypłat dla zawodników i uszczelnienia badania finansów klubów wprowadzono możliwość kontroli finansów akcjonariusza/udziałowca klubu lub podmiotu powiązanego osobowo z klubem, będących jednocześnie członkami zwyczajnymi PZM, aby uniknąć rozdzielania przez kluby należności z kontraktów z zawodnikami na różne podmioty przez co zawodnicy nie mogli dochodzić zapłaty zaległych zobowiązań przez Trybunałem Związku oraz w ramach procesu licencyjnego. Nowe zapisy umożliwią Zespołowi ds. Licencji do wliczenia takich zobowiązań do koniecznych do uregulowania w procesie licencyjnym klubu zobowiązań finansowych warunkujących otrzymanie licencji.

Poprzez wprowadzenie szeregu powyższych zmian PZM przygotowuje się już do wprowadzenia od 2027 roku Regulaminu Stabilności Finansowej Klubów. Regulamin ten będzie zawierał szereg szczegółowych wymogów finansowych i sprawozdawczych jakie będą musiały wypełnić kluby ligi zawodowej.
Najważniejsze daty procesu licencyjnego: PGE Ekstraliga i METALKAS 2. Ekstraliga
– do 20 października kluby PGE Ekstraligi i METALKAS 2. Ekstraligi składają wnioski o zamiarze przystąpienie do rozgrywek w kolejnym sezonie licencyjnym
– do dnia 31 października EŻ wydaje promesę infrastrukturalną dla każdego klubu PGE Ekstraligi i METALKAS 2. Ekstraligi oraz awansującego z KLŻ.
– do 10 listopada EŻ wydaje decyzję rekomendacyjną w przedmiocie rekomendacji klubu zagrożonego lub rekomendacji negatywnej dla każdego klubu PGE Ekstraligi i METALKAS 2. Ekstraligi oraz awansującego z KLŻ dotyczącej startu w danej klasie rozgrywkowej
– do 15 listopada EŻ wydaje publikuje wstępny skład drużyn startujących w rozgrywkach PGE Ekstraligi i METALKAS 2. Ekstraligi
– Od 16 listopada do 20 listopada podstawowe okienko transferowe dla wszystkich klubów PGE Ekstraligi i METALKAS 2. Ekstraligi, które nie otrzymały rekomendacji klubu zagrożonego lub rekomendacji negatywnej.
– do 29 listopada kluby PGE Ekstraligi i METALKAS 2. Ekstraligi przesyłają do EŻ końcowe sprawozdanie finansowe za zakończony sezon licencyjny wraz z opinią biegłego rewidenta
– do 29 listopada danego roku kluby PGE Ekstraligi i METALKAS 2. Ekstraligi składają do Zespołu ds. Licencji wniosek licencyjny
– do 14 grudnia Zespół ds. Licencji podejmuje Decyzje Licencyjne na kolejny Sezon Licencyjny dla klubów wszystkich klas rozgrywkowych
– do 14 grudnia następuje publikacja przez Zespół ds. Licencji komunikatu zawierającego informacje o warunkach udzielonej przez PZM licencji dla danego klubu
– do 22 grudnia Prezydium ZG PZM rozpatruje złożone odwołania i podejmuje ostateczne decyzje dotyczące złożonych odwołań od Decyzji Zespołu ds. Licencji
– od 23 grudnia do 31 grudnia uzupełniające okienko transferowe dla wszystkich klubów PGE Ekstraligi i METALKAS 2. Ekstraligi, które otrzymały odpowiednie licencje i na warunkach w nich zawartych.